نخستين نگاه و  رويكرد از بيرون،  منطقه را منطقه اي كوهستاني و سرسبز و پرطراوت مي نمایاند  که چون بهشتي دست مشاطه طبيعت او را آراسته  و چه بسا مديراني كه با انگيزه لمس و تجربه اين طبيعت خداداد در زندگي مديريتي خويش تن به مديريت و مسئوليت در منطقه مي دهند.

 از بيرون وقتي به منطقه و مردمش مي نگري، مردمي خونگرم ، منيع الطبع ، سفره دار ، سختكوش و مقاوم و عليرغم پيشينه تاريخي اش سربه‌زير و فرمانبردار را مي بيني كه هويت تاريخي و پيشينه فرهنگي قوي دارند. اما خودشان واقف نيستند و همين عدم آشنايي بخصوص در جوانانش ، بحران هويتي و فرهنگي (مثل همه جاي ايران) ايحاد نموده است .

 از ساليان دور كوهستانها و ييلاقات منطقه بعنوان منطقه اي با پتانسيل بالاي گردشگري و تفريحي موردنظر و تحت نگاه دوستان بالادست بوده ، چه بسا اين پتانسيل مشغوليت هاي ذهني و تفريحات روحي و جسمي نيز براي دوستان حاصل نموده است كه نمونه بارزش پارك علمي،تحقيقاتي و شايد-تفريحي!  پرديس دانشگاه شهيدبهشتي واقع در زيراب مي باشد

زيراب سرشار از منابع زيرزميني و رو زميني اعم از زغال سنگ، سيليس ،‌فلورين، كوارتز، سنگهاي معدني ، صنعتي و غيرصنعتي، زينتي و غيرزينتي و استعدادهاي انساني است . اما با چه تحولي در زندگي مردم؟ نمي دانيم.

زيراب  در هر برهه تاريخي كه خاك ايران مورد تجاوز قرار گرفت، سربلند از آزمونها بيرون آمد. جنگ اول و دوم جهاني بطور مستقيم درگير جنگ شد و دول متخاصم جنگ دوم پل پيروزي و فتحش خواندند و لذا از هجمه حمله دول متحد و متفق مصون نماند. اما در هر برهه غيورمردي هاي آنان بر صفحه وجدان و قلب تاريخ ايران زمين ثبت و ضبط است.

 در جريان انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي هشت ساله(دفاع مقدس) نيز غيورمردانش به تأسي از پيشينيان، اين بار با هويت مضاعف ملي و ديني ، ديگربار سربلند از آزمون بيرون آمدند والبته به همه اينها بايد پاشنه آشيلي را اضافه كرد بنام قوميت و ايل و قبيله و جغرافياي متنافر و گاه متضاد با هم كه باعث شده هميشه چماق تكفير را در برابر استيفاي مطالبات خود بر سرش احساس كند .

 اين شهر از مناطق مستعد جذب گردش گر در استان وشهرستان سوادكوه مي باشد . عبور محور ارتباطي سواد كوه و راه آهن سراسري و تاسيسات  استخراج ذغال سنگ بر اهميت اقتصادي آن  افزوده است .

معادن زغال سنگ زيراب  كه شريان اصلي ارتزاق مردم در 50 سال گذشته بوده، به ورطه تعطيلي كشانده شد و كارخانجات ريز و درشت آن نيز در شرف تعطيلي است. جنگلهايش در حال نابودي است و بهره برداري غيراصولي و عدم تفكر باز توليد و احياء جنگل، به شكل اصولي باعث ايجاد يك چرخه معيوب در جهت حذف پوشش جنگلي منطقه شده است و عجب اينكه براي مقابله با اين وضعيت دامهاي منطقه كوچانده مي شود و به دلايل مختلف دامداري سنتي منطقه در حال نابودي است. همان كه سالهاي متمادي سفره هاي مردم را رنگين مي كرد. بدون اينكه جايگزين مناسبي براي آن انتخاب شده باشد.

     مهمترين مكان در شهر زيراب بقعه امامزاده عبدالحق است كه در زيراب قرار دارد و زوار بسياري در طول سال به زيارت آن مي روند

آستانه مباركه حضرت امامزاده عبدالله ملقب به عبدالحق فرزند حضرت امام موسي كاظم ولادت در سال 173 هجري قمري .بنابه روايتي كه سينه به سينه نقل گرديده قضاوت و احقاق حقي كه بر اثر معجزات اين بزرگوار بين تعداد زيادي از زوار مريض به خدمت ايشان آمده اندو شفا گرفته اند متولدين اوليه بقعه مطهر امامزاده عبدالحق مردان مومن و متدين به نام های درويش ابوطالب ، اسماعيل درويش ، حسين درويش اهل كنيج كلاي زيراب  سوادكوه بوده اند كه بناي بقعه مطهر را احداث وتوليت آستانه اين بزرگوار را نسلا بعد نسل تاكنون عهده دار بوده و هستند.

چگونگي توزيع طبقات اجتماعي و فعاليت ها در سطح شهرزيراب:

در مطالعه شهر زيراب بايدگفت كه زيراب در ابتدا از سه محله تشكيل شده بود كه اين سه محله عبارتند از:

1- بازار يا عبدالحق

2- مسجد جامع

3- ايستگاه

اين محلات از محلات قديمي و اوليه شهر زيراب بوده اند كه در اين ميان محله ايستگاه در طول زمان گسترش يافته و اما دو محله ديگر درهمان قلمرواوليه محدود ماندند و اطراف آن رامحلات جديد فراگرفتند.

زيراب را به جهت عبور رودتالار از مركز آن مي توان به دو قسمت شمالي و جنوبي تقسيم كرد،دراين تقسيم بندي محله مسجد جامع در قسمت شمال ومحلات عبدالحق و ايستگاه در قسمت جنوبي واقع مي شوند.

بنابراين مي توان دريافت كه در ابتداي گسترش شهر زيراب بخش جنوبي آن نسبت به بخش شمالي از وسعت بيشتري برخوردار بود وآن به دليل وجود امامزاده عبدالحق در بخش جنوبي بوده است. چنانچه اكثر مغازه ها در محله بازار يا همان عبدالحق با ساختاري قديمي قرار داشتند.

محله بازار يا عبدالحق محله اي است تجاري و منازل مسكوني اندكي دراينجاقرار دارند و از نطرطبقه اجتماعي درحد خوبي مي باشد . پس از اين محله از نظرقدمت محله مسجد جامع قرار دارد و به اين نام يعني محله مسجد جامع معروف گرديد. اين محله يك محله مسكوني- تجاري است و از نظر طبقاتي در حد بالايي مي باشد . قسمت هاي تجاري آن در مسير خيابان هاي اصلي يعني خيابان آزادي و خيابان انقلاب اسلامي قرار دارند و ساير نقاط محله را مناطق مسكوني دربرگرفته است و با توجه به قدمت زياد از بافتي قديمي وكوچه هاي باريك و پرپيچ و خم برخوردار است.

محله ديگر ايستگاه است كه به دليل وجود ايستگاه راه آهن تهران – شمال كه زيراب را تحت پوشش قرار مي داد به اين نام معروف گرديد. اين محله كلا يك محله مسكوني است و از مراكز تجاري در آن اثري نيست و به علت نزديكي به مركز شهر و به خصوص محله بازار اكثر مايحتاج خانوارها از مراكز تجاري آنجا تامين مي شود و داراي بافتي قديمي است واز طبقه اي متوسط برخوردار است و تنها محله اي است كه صرفامسكوني مي باشد.

اين محلات به طور عمده درمركز شهر واقع شده اند خصوصا محلات بازار ومسجد جامع و اطراف آنها و محلات جديد احاطه كرده اند كه اين محلات جديد شهري عبارتنداز:

محله خواجه كلاه،محله عباسكتي، محله جزخاني كه در بخش شمالي شهر قرار دارند و محلات نوبنياد و چراغ برق كه در بخش جنوبي شهر قرار دارند.

در رابطه با علت وجودي و وضعيت عمومي محلات جديد شهري مي توان چنين گفت :      محله خواجكلا از جمله محلات بزرگ شهر زيراب است كه به طور عمده يك محله مسكوني است و فقط تعداد انگشت شمار مغازه در اين محله وجود دارد و در ابتدا به صورت يك روستا درمجاورت شهر بوده و بين شهر و اين محله باغات و زمين هاي كشاورزي قرار داشته و كم كم با افزايش جمعيت آن و احداث مساكن توسط افراد اين محله به شهر زيراب متصل گرديده و اكنون به صورت محله اي شهري درآمده است و داراي بافتي جديد مي باشد و بيشتر ساكنين آن در حد متوسط هستند.

محله بعدي عباسكتي است كه در غرب خواجكلا و شرق جزخاني قرار دارد اين محله نيز در ابتدا يك روستا بوده و با توسعه شهر و مهاجرت مردم چندلا و احداث مساكن در اين محله روستاي فوق به محله مسجد جامع متصل گرديده و از اين پس يك محله شهري را تشكيل داد و كلا يك محله مسكوني مي باشد و تقريبا بافتي جديد دارد و اغلب ساكنين آن زندگي متوسطي دارند.

آخرين محله در بخش شمالي شهر زيراب محله جزخاني است كه در قسمت غربي محلات عباسكتي و مسجد جامع قرار دارد ،از محلات جديد و كاملا مسكوني است و شيب كم زمين در اين ناحيه موجب بوجود آمدن بافتي خوب و جديد گرديده است و داراي طبقه اجتماعي بالايي مي باشد.

چراغ برق از محلات بخش جنوبي شهر زيراب مي باشد. اين محله داراي وسعت زيادي است و از محلات جديد مي باشد و بافتي جديد دارد و خط آهن تهران – شمال از وسط آن مي گذرد و همين امر موجب عدم گسترش و توسعه بيشتر آن شده است و زندگي اكثر ساكنين آن در حد متوسط مي باشد.

محله نوبنياد در بخش جنوبي شهر قرار دارد و از جديدترين محلات شهر زيراب است واز نظر عرض محدوده اي در حدود خط آهن سراسري تا بستر رودتالار راشامل مي گردد مانند محلات ديگر بيشتر مسكوني است و مراكز تجاري آن ساير اكثر محلات مسكوني شهر به خواربارفروشي ها محدود مي گردد و طبقه اجتماعي متوسطي را دارا مي باشد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

نويسنده : امیر اصغری راد | تاريخ : دو شنبه 28 فروردين 1391برچسب:شهر زیراب سوادکوه, زیراب ,امامزاده عبدالحق زیراب, محله خواجکلا ,سرخ اباد, رود تالار, | نوع مطلب : <-PostCategory-> |